Translate

Σάββατο 8 Φεβρουαρίου 2014

Είχε ο Ιησούς μακριά μαλλιά;




Ένα χαρακτηριστικό όλων των αγιογραφιών του Ιησού είναι ότι εμφανίζεται με μακριά μαλλιά. Γι’ αυτές τις απεικονίσεις όμως διατυπώνονται αντιρρήσεις και δικαιολογημένα. Εκτός απ’ το γεγονός ότι δεν υπάρχει κάποια περιγραφή του Ιησού στα ευαγγέλια, οι Ιουδαίοι είχαν κοντά μαλλιά. Οι μόνοι που άφηναν τα μαλλιά τους να μακρύνουν ήταν οι ΝΑΖΙΡΑΙΟΙ (όχι Ναζωραίοι).

Οι Ναζιραίοι δεσμεύονταν από έναν προσωρινό όρκο να αφιερωθούν στον Θεό, στην διάρκεια του οποίου δεν έκοβαν τα μαλλιά τους, δεν κατανάλωναν οποιοδήποτε παράγωγο της αμπέλου και δεν άγγιζαν ούτε πλησίαζαν νεκρά σώματα. Με την λήξη του όρκου τους (διαρκούσε συνήθως μερικές μέρες) έκοβαν τα μαλλιά τους και τα προσέφεραν ως θυσία μαζί με δύο αμνούς, ένα κριάρι και άζυμους άρτους στην σκηνή του μαρτυρίου. Αυτές οι λεπτομέρειες περιγράφονται στο έκτο κεφάλαιο του βιβλίου των Αριθμών.

Είχε πάρει ναζαρίτικο όρκο ο Ιησούς; Από τα ευαγγέλια δεν προκύπτει κάτι τέτοιο. Ο Ιησούς δεν ονομάζεται ποτέ Ναζιραίος και αν δεχθούμε ότι αυτό εννοούσαν οι ευαγγελιστές λέγοντας Ναζωραίος, έχουμε τα γεγονότα ότι ο Ιησούς δεν αποφεύγει το ποτό, ούτε τα νεκρά σώματα, ούτε προβαίνει στις σχετικές θυσίες με την λήξη του όρκου (ο οποίος όπως επισημάνθηκε ήταν ολιγοήμερος). Εν ολίγοις δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιος λόγος που να μας οδηγεί να πιστεύουμε ότι ο Ιησούς είχε μακριά μαλλιά.

Και εδώ έρχεται η Σινδόνη, η οποία ως γνωστόν απεικονίζει έναν άνθρωπο με μακριά μαλλιά. Αλλά γιατί; Φαίνεται ότι ο άγνωστος πλαστογράφος ο οποίος μπήκε σε τόσο κόπο να αναπαραστήσει το Πάθος με τόση λεπτομέρεια και ακρίβεια, αγνόησε κάτι που θα έπρεπε να είχε βρει με λίγο ψάξιμο, αν δεν το ήξερε ήδη. Μια σημαντική παράλειψη που δείχνει προς την κατεύθυνση της πλαστότητας εκτός... και αν ο άνθρωπος της Σινδόνης ΔΕΝ είναι Ιουδαίος. Και ο Απολλώνιος όχι μόνον δεν ήταν Ιουδαίος, αλλά ξέρουμε ότι είχε μακριά μαλλιά.

Τα μακριά μαλλιά λοιπόν, αν η Σινδόνη είναι γνήσια, φαίνεται να οδηγούν σε δύο ενδεχόμενα για τον άνθρωπο που απεικονίζεται σε αυτήν: είτε πρόκειται για έναν Ναζαρίτη Ιουδαίο, είτε για έναν μη Ιουδαίο. 

Η Σκιά του Τρίτου Αιώνα




Υπάρχει μια σχολή που υποστηρίζει ότι ο μυθικός Ιησούς των Ευαγγελίων ήταν η σκιά ενός πραγματικού προσώπου το οποίο γεννήθηκε το έτος 2 μ.Χ., δηλαδή ο Απολλώνιος Τυανέας. Ο Βίος του από τον Φιλόστρατο πλησιάζει να είναι παράλληλος με αυτόν του ευαγγελικού Ιησού. Λέγεται ότι ήταν το ζωντανό πρωτότυπο τόσο του Ιησού όσο και του Παύλου, διότι η βιογραφία του μοιάζει πολύ με εκείνη του Ιησού, ενώ παραδόξως ο Παύλος απηύθυνε τις επιστολές του προς εκκλησίες οι οποίες βρίσκονταν ακριβώς εκεί όπου είχε ταξιδέψει ο Απολλώνιος και ίδρυσε θρησκευτικές κοινότητες που μελετούσαν εξελληνισμένη πνευματική φιλοσοφία. Επίσης το όνομα του Παύλου στις Πράξεις έχει συσχετιστεί με κάποιον μυστηριώδη Απολλώ· και ακόμα ο προσωπικός συνοδός του Απολλωνίου, ο Δάμις, φαίνεται να ταιριάζει αρκετά καλά με τον συνοδό και προσωπικό φίλο του Παύλου Δημά. Ένα αυξανόμενο ρεύμα ιδεών υποστηρίζει ότι ο Απολλώνιος ήταν η πραγματικότητα με σάρκα και οστά πίσω από την αβέβαιη και από πολλές απόψεις αναμφισβήτητα επουσιώδη ιστορικότητα του Ιησού και του Παύλου. [...]

Ο Morrell επισημαίνει το παράξενο χαρακτηριστικό του Ιησού να είναι ξαφνικά και χωρίς κάποια γεγονότα που οδήγησαν σε αυτό, γνωστός και αποδεκτός «σε όλη την Συρία». Το συμπέρασμά του από αυτό είναι ότι μόνον ο Απολλώνιος θα μπορούσε να εκπληρώσει αυτόν τον ρόλο και χαρακτήρα, δεδομένου ότι ήταν στην Συρία όπου είχε ιδρύσει τις πολλές «εκκλησίες». Οι συγγραφείς ανέκαθεν αναρωτιούνταν, όχι πολύ φωναχτά, πώς και πότε ο Παύλος θα μπορούσε να βρίσκεται στην Συρία και την Μικρά Ασία και να ίδρυσε τόσο γρήγορα μια λίστα αυξανόμενων κοινοτήτων στις οποίες έγραφε τις Επιστολές του. Η αυτόχθονη ανάπτυξη αυτών των «χριστιανικών» κοινοτήτων τόσο νωρίς στην ιστορία του Χριστιανισμού είναι πράγματι ένα φαινόμενο που ουδέποτε εξηγήθηκε επαρκώς.

Shadow of the Third Century, σελ. 224-225

Πέμπτη 6 Φεβρουαρίου 2014

Η επιγραφή των Αδάνων




Aυτή είναι μια επιγραφή για τον Απολλώνιο η οποία βρίσκεται στο μουσείο των Αδάνων. Το κείμενο που διακρίνεται έχει ως εξής (σε παρένθεση τα γράμματα που λείπουν):

(ΟΥΤΟΣ) ΑΠ(Ο)ΛΛΩΝΟΣ ΜΕΝ ΕΠΩΝΥΜΟΣ, ΕΚ ΤΥΑ(ΝΩΝ Δ)Ε ΛΑΜΨΑΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΕΣΒΕΣΕΝ ΑΜΠΛΑΚΙΑΣ.

...ΦΟΣ ΤΥΑΝΩΝ TOΔ’ ΕΤΗΤΥΜΟΝ, ΟΥΡΑΝΟΣ ΑΥΤΟΝ (ΠΕΜΨΕΝ Ο)ΠΩΣ ΘΝΗΤΩΝ ΕΞΕΛΑΣΙΕ ΠΟΝΟΥΣ.


Η πρώτη φράση λέει ότι ο Απολλώνιος (ονομασθείς από τον Απόλλωνα), λάμποντας από τα Τύανα, έσβησε τις αμπλακίες (σφάλματα/αμαρτήματα) των ανθρώπων.

Στην δεύτερη η λέξη που λείπει είναι μάλλον ΣΟΦΟΣ τον οποίο έστειλε ο ουρανός να θεραπεύσει τους πόνους των θνητών. Έχει προταθεί επίσης η λέξη ΤΑΦΟΣ, αλλά κάτι τέτοιο φαίνεται απίθανο αφού ο τάφος του δεν βρέθηκε ποτέ ούτε είναι γνωστό να τάφηκε ο Απολλώνιος στα Τύανα.

Τρίτη 4 Φεβρουαρίου 2014

Η αναγέννηση του Χριστιανισμού




Η εποχή όντως έβριθε από κάθε απόχρωση και γεύση εσωτερισμού. Αρκεί να αναφέρουμε τους πολλούς μοναστικούς οικισμούς των Εσσαίων, των Θεραπευτών, των Γυμνοσοφιστών, οι οποίοι αντιπροσώπευαν ένα μόνο νήμα. Μετά υπήρχαν οι Γνωστικοί, των οποίων τις σχολές διηύθυναν ο Μαρκίων, ο Βασιλίδης, ο Βαλεντίνος, ο Βαρδησάνης και ο Μάρκος. Πιο κάτω στην κλίμακα της διανόησης ήταν οι Εβιονίτες, οι οποίοι ήταν Ιουδαίοι Χριστιανοί, οι Οφίτες, με σύμβολο το ερπετό (όφις), και πολλές μικρές ομάδες. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η παγκόσμια προσωπικότητα του Απολλωνίου από τα Τύανα – μάντη, σοφού και προφήτη – ήταν στο απόγειο της σταδιοδρομίας και επιρροής του, η οποία εκτεινόταν από την Ρώμη μέχρι την Ινδία. [...]

Απέχει πολύ απ’ το να αποτελεί απλώς μια εξωφρενική εικασία ότι μπορεί να πρόκειται για το πραγματικό ιστορικό πρωτότυπο του ιδίου του Αποστόλου Παύλου. Και οι δύο άνδρες έχουν την ίδια βασική συλλαβή πολ (εκ του Απόλλων) στα ονόματά τους· αμφότεροι σπούδασαν την ελληνική φιλοσοφία την ίδια περίοδο στην Ταρσό, ένα κέντρο ελληνικής κουλτούρας· αμφότεροι ταξίδεψαν ευρέως και ίδρυσαν εσωτερικούς συλλόγους σε πολλά ίδια σημεία και περίπου την ίδια περίοδο· και αμφότεροι είχαν έναν γραμματέα και σύντροφο – τον Δημά στην περίπτωση του Απ. Παύλου, τον Δάμι σ’ αυτήν του Απολλωνίου. Και υπάρχουν κι άλλα σημεία ομοιότητας και συμπτώσεων.

A Rebirth for Christianity, σελ. 85

Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου 2014

Iησούς Τώρα και Τότε




Οι ακαδημαϊκοί της Καινής Διαθήκης διαφωνούν για το κατά πόσο το πρόσωπο του Ιησού, όπως διαβάζουμε την ζωή του στα Ευαγγέλια, βασίστηκε στον μύθο ενός θείου ανδρός ή σωτήρα εξ ουρανού, και αν αυτό επηρεάζει με οποιονδήποτε τρόπο την αλήθεια των ισχυρισμών των Χριστιανών αναφορικά με την μοναδικότητα του Ιησού ως πηγή αποκάλυψης από τον Θεό.

Πράγματι, δεν είναι ξεκάθαρο το κατά πόσο ο μύθος του θείου ανδρός εφαρμόστηκε ποτέ σε κάποιο άλλο ιστορικό πρόσωπο πλην του Ιησού. (ο καλλίτερος υποψήφιος είναι ο παγανιστής θαυματοποιός του πρώτου ή δευτέρου αιώνα Απολλώνιος Τυανέας, του οποίου η βιογραφία από τον Φιλόστρατο φαίνεται να τον παρουσιάζει σκοπίμως ως έναν παγανιστή αντίπαλο του Ιησού.)

Jesus Now and Then, σελ. 8

Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2014

Η συνάντηση με τον Βεσπασιανό

 
 

 
 
Ο Ουεσπασιανός έκανε σχέδια ν’ αρπάξει την απόλυτη εξουσία και εκείνη την εποχή βρισκόταν στις χώρες οι οποίες συνόρευαν με την Αίγυπτο· καθώς λοιπόν προχωρούσε προς την Αίγυπτο, άνθρωποι σαν τον Δίωνα και τον Ευφράτη, για τους οποίους πιο κάτω θα γίνει λόγος, τον καλωσόριζαν. Διότι μετά τον πρώτο αυτοκράτορα, ο οποίος είχε βάλει σε τάξη τις ρωμαϊκές υποθέσεις, επικράτησαν τόσο ολέθριες τυραννίες για πενήντα χρόνια, ώστε ούτε ο Κλαύδιος, ο οποίος στα μέσα αυτής της περιόδου κυβέρνησε επί δεκατρία χρόνια, να μην φαίνεται επιτυχημένος. Και όμως ο Κλαύδιος ήταν πενήντα ετών, όταν είχε αναλάβει την εξουσία, δηλαδή σε μια ηλικία κατά την οποία ο νους των ανθρώπων βρίσκεται στην μεγαλύτερη ακμή του και είχε την φήμη ανθρώπου που αγαπάει την κάθε είδους πνευματική καλλιέργεια· αλλά και εκείνος, αν και βρισκόταν σ’ αυτήν την ηλικία, πολλά παιδαριώδη έπαθε και άφησε την εξουσία σε γυναικούλες, όπως κάποιος αφήνει ένα λιβάδι στην βοσκή των προβάτων· σ’ αυτές με τόση ευκολία αφέθηκε να τον δολοφονήσουν, ώστε αν και γνώριζε εκ των προτέρων όσα επρόκειτο να πάθει, ούτε γι’ αυτά που γνώριζε έλαβε προφυλάξεις.

Ο Απολλώνιος ήταν βεβαίως ευχαριστημένος με την νέα τροπή των πραγμάτων όσο τουλάχιστον ο Ευφράτης και ο Δίων, δεν έκανε όμως χρήση αυτής στις δημόσιες συζητήσεις του, επειδή πίστευε ότι το είδος αυτό του λόγου αρμόζει περισσότερο σ’ έναν ρήτορα. Καθώς λοιπόν ο αυτοκράτορας πλησίαζε στην πύλη, μπροστά στις πύλες τον υποδέχονταν οι ιερείς μαζί με τους δικαστές της Αιγύπτου και τους αντιπροσώπους των επαρχιών, στις οποίες ήταν διηρημένη η Αίγυπτος. Παρόντες ήταν και όλοι οι φιλόσοφοι με όλα τα σχολεία τους.

Αλλά ο Απολλώνιος, μη δίνοντας ιδιαίτερη σημασία σ’ αυτά, εξακολουθούσε τις συζητήσεις στον ναό. Αφού ο αυτοκράτορας μεγαλόπρεπα και ήρεμα αντάλλαξε μερικές κουβέντες και εκφώνησε έναν σύντομο λόγο, είπε:

«Βρίσκεται εδώ ο άνδρας από τα Τύανα;»

«Ναι» απάντησαν, «και έτσι πολύ μας βελτίωσε.»

«Πώς θα μπορούσαμε να συναντηθούμε μαζί του;» είπε ο αυτοκράτορας, «γιατί τον χρειάζομαι πολύ τον άνδρα αυτόν.»

«Αυτός θέλει να σε συναντήσει κοντά στον ναό» απάντησε ο Δίων, «έτσι μου έλεγε όταν ερχόμουν εδώ.»

«Ας πάμε λοιπόν να προσευχηθούμε στον θεό και να συναντηθούμε μ’ έναν έξοχο άνδρα», είπε ο βασιλιάς.

Τότε κυκλοφόρησε η ιστορία, ότι του μπήκε στο μυαλό να καταλάβει την εξουσία, όταν ακόμη πολιορκούσε τα Σόλυμα, και ότι προσκαλούσε τον Απολλώνιο, προκειμένου να τον συμβουλευτεί για τις σκέψεις του αυτές, αλλά εκείνος ηρνείτο να πατήσει το πόδι στην γη την οποία μόλυναν οι κάτοικοί της και με όσα έκαμαν και με όσα έπαθαν· γι’ αυτό έλεγαν ότι ήλθε στην Αίγυπτο, αφού κατέλαβε την εξουσία, για να συζητήσει με τον Απολλώνιο όσα θα εκθέσω στην συνέχεια.

Ύστερα από την θυσία, και πριν να παραχωρήσει επίσημες ακροάσεις στους αντιπροσώπους των πόλεων, χαιρέτησε τον Απολλώνιο και, σαν να προσευχόταν σ’ αυτόν του είπε:

«Κάνε με βασιλιά εσύ»· και εκείνος είπε: «Σε έκαμα, διότι προσευχήθηκα και ζήτησα ήδη από τους θεούς να γίνεις βασιλιάς δίκαιος, γενναίος, συνετός, στολισμένος με κάτασπρα μαλλιά και πατέρας γνησίων παιδιών». Ο βασιλιάς καταχάρηκε με τα λόγια αυτά και επί πλέον, διότι το πλήθος που βρισκόταν μέσα στο ιερό τον άκουσε και αυτό.

Και τον ρώτησε: «Πώς σου φαινόταν η εξουσία του Νέρωνα;»

Και ο Απολλώνιος απάντησε: «Ο Νέρων ίσως γνώριζε να χορδίζει την κιθάρα, ντρόπιασε όμως την εξουσία με την χαλάρωση και το τέντωμα.»

«Προτείνεις λοιπόν» είπε ο άλλος, «ο κυβερνήτης να τηρεί τους κανόνες ανάμεσα στα δύο;»

«Όχι εγώ», απάντησε «αλλά ο θεός είναι εκείνος ο οποίος όρισε την ισότητα ως μεσότητα. Και καλοί σύμβουλοι είναι αυτοί εδώ οι άνδρες», και έδειξε τον Δίωνα και τον Ευφράτη, ο οποίος δεν είχε έρθει ακόμα σε αντίθεση μαζί του.

Τότε ο βασιλιάς σήκωσε ψηλά τα χέρια του και είπε: «Δία, είθε εγώ να κυβερνώ σοφούς άνδρες και οι σοφοί άνδρες εμένα». Και αφού στράφηκε προς τους Αιγυπτίους, πρόσθεσε: «Αντλήστε και από μένα ελεύθερα, όπως αντλείτε και από τον Νείλο». Το αποτέλεσμα τότε ήταν ότι οι Αιγύπτιοι ανέκτησαν την ευημερία τους, διότι είχαν ήδη εξαντληθεί από τις καταπιέσεις. Όταν ο βασιλιάς κατέβηκε από τον ναό έπιασε τον Απολλώνιο από το χέρι, τον οδήγησε στα ανάκτορα και του είπε:

«Ίσως να δίνω την εντύπωση σε μερικούς ότι κάνω ανοησία, που στα εξήντα μου αναλαμβάνω την βασιλεία. Θέλω λοιπόν, να απολογηθώ σ’ εσένα γι’ αυτή μου την ενέργεια για να μπορείς να απολογείσαι κι εσύ για μένα στους άλλους. Εγώ δεν θυμάμαι να έχω υποδουλωθεί ποτέ στα πλούτη, ούτε ακόμη και όταν ήμουν παιδί, ενώ τα αξιώματα και τα μεγαλεία τα οποία απορρέουν από την κυβέρνηση των Ρωμαίων με τόση σωφροσύνη και μετριοπάθεια τα αντιμετώπισα, ώστε μήτε υπεροπτικός μήτε ψοφοδεής να φανώ· όσο για επαναστάσεις ούτε και εναντίον του Νέρωνα τις σκέφθηκα· αλλά επειδή κατείχε την εξουσία, αν και όχι σύμφωνα με τους νόμους, αφού την παρέλαβε από τον αυτοκράτορα, υποτάχθηκα σ’ αυτόν για χάρη του Κλαυδίου, ο οποίος με διόρισε ύπατο και σύμβουλο των υποθέσεών του· και μα την Αθηνά, κάθε φορά που έβλεπα τον Νέρωνα να ασχημονεί, δάκρυζα, σκεπτόμενος τον Κλαύδιο, ποιο δηλαδή κάθαρμα κληρονόμησε το πολυτιμώτερο από τα αγαθά του. Διαπιστώνοντας στην συνέχεια ότι ούτε όταν εκθρονίστηκε ο Νέρων άλλαξαν προς το καλλίτερο τα πράγματα των ανθρώπων, αλλά αντιθέτως η εξουσία εξακολουθούσε να εξευτελίζεται, έτσι όπως συνέβαινε επί Βιτελίου, θα προχωρήσω πλέον με αποφασιστικότητα προς αυτήν, πρώτον γιατί θέλω να παρουσιάσω στους ανθρώπους την αξία μου και δεύτερον γιατί θέλω να αγωνιστώ εναντίον ανθρώπου, που ζει μέσα στην κραιπάλη.

Διότι ο Βιτέλιος λούζεται με αρώματα περισσότερο απ’ ότι εγώ με νερό, και μου φαίνεται ότι αν τρυπηθεί με ξίφος θα τρέξει άρωμα μάλλον παρά αίμα από την πληγή του· και καθώς πίνει κρασί πάνω στο κρασί, έχει χάσει τα λογικά του και ενώ, όταν παίζει τα ζάρια είναι γεμάτος φόβο μήπως αυτά τον προδώσουν, δεν διστάζει να παίζει στα ζάρια την εξουσία· και υποταγμένος στις πόρνες καθώς είναι, συνουσιάζεται με παντρεμένες γυναίκες, λέγοντας ότι είναι γλυκύτερος ο έρωτας, όταν αυτός συνοδεύεται από κινδύνους. Παραλείπω τα ακόμη πιο αισχρά, για να μην λέω μπροστά σου τέτοια πράγματα. Δεν μπορώ όμως σαν δειλός να ανέχομαι, ώστε οι Ρωμαίοι να κυβερνιούνται από τέτοιον άνδρα· ας ζητήσω καλλίτερα από τους θεούς να με καθοδηγούν, για να είμαι ο πραγματικός εαυτός μου. Γι’ αυτό Απολλώνιε, εγώ προσδένομαι επάνω σου σαν με καραβόσκοινο, διότι λένε ότι εσύ εννοείς τέλεια τους θεούς, και σε καθιστώ σύμβουλο στις αποφάσεις μου, επάνω στις οποίες στηρίζεται η τύχη ολόκληρης της οικουμένης, ώστε, αν οι διαθέσεις των θεών φαίνονται ευνοϊκές να ενεργώ σύμφωνα μ’ αυτές· αν όμως είναι αντίθετες και όχι ωφέλιμες για μένα και τους Ρωμαίους, να μην τους ενοχλώ παρά την θέλησή τους.»

Ο Απολλώνιος πιάστηκε από τα λόγια αυτά και απευθυνόμενος προς τον ουρανό, είπε: «Δία, Καπιτώλιε, επειδή εσένα αναγνωρίζω ως μόνο διαιτητή των παρόντων πραγμάτων, φύλαγε τον εαυτό σου γι’ αυτόν και αυτόν για σένα· διότι τον ναό σου, που χέρια βέβηλα τον πυρπόλησαν χθες, είναι πεπρωμένο να τον ξαναχτίσει αυτός εδώ ο άνδρας προς χάρη σου.»

Και στον βασιλιά που έμεινε έκθαμβος από αυτά είπε: «Η πραγματικότητα θ’ αποκαλυφθεί μόνη της· μην ζητάς τίποτε από μένα και προχώρα στην πραγματοποίηση των ορθών αποφάσεών σου.»

Πραγματικά στην Ρώμη ο Δομετιανός, ο γιός του Ουεσπασιανού, είχε παραταχθεί εναντίον του Βιτελίου, προασπίζοντας την εξουσία του πατέρα του· αλλά ενώ αυτός πολιορκούσε το Καπιτώλιο ο Βιτέλιος ξέφυγε από τους πολιορκητές, όμως πυρπόλησε τον ναό. Κι όλα αυτά φανερώθηκαν στον Απολλώνιο γρηγορώτερα απ’ ότι αν συνέβαιναν στην ίδια την Αίγυπτο.

Μετά από όλες αυτές τις συζητήσεις, ο Απολλώνιος απομακρύνθηκε από τον βασιλιά, λέγοντας ότι δεν του επιτρέπουν οι πατροπαράδοτες συνήθειες των Ινδών να κάμει κάτι διαφορετικό απ’ όσα εκείνοι κάμουν το μεσημέρι· την ίδια στιγμή ο βασιλιάς με περισσότερο ενθουσιασμό, αντί να επιτρέψει να του διαφύγει η κατάσταση από τα χέρια, έμενε σταθερός στην τακτική του, πεπει-σμένος από τα λόγια του Απολλωνίου ότι το μέλλον του είναι σίγουρο και επιβεβαιωμένο από τον ουρανό.

Τα ξημερώματα της επομένης ημέρας, ο Απολλώνιος πήγε στα ανάκτορα και ρώτησε τους φρουρούς, τι κάνει ο βασιλιάς· από αυτούς έμαθε ότι έχει ξυπνήσει από ώρα και ασχολείται με την αλληλογραφία του. Σαν άκουσε αυτά έφυγε λέγοντας στον Δάμι: «Ο άνδρας αυτός θα μπορέσει να κυβερνήσει».

Βίος Απολλωνίου, Βιβλίο Ε, Κεφάλαια XXVII-XXXI

Σάββατο 1 Φεβρουαρίου 2014

Ο Ιησούς πάει στο Χόλλυγουντ




Τι γίνεται αν ένας μυθικός «Ιησούς Χριστός» βασίστηκε σ’ ένα πρόσωπο που πραγματικά έζησε εκείνη την περίοδο; Τι γίνεται αν αυτό το πρόσωπο ήταν ένας άνδρας γνωστός ως Απολλώνιος Τυανέας;

Μερικοί σκεπτικιστές πιστεύουν ότι ο Απολλώνιος ήταν μυθικός χαρακτήρας λόγω των προφανών μύθων που τελικά τον περιέβαλαν, αλλά οι περισσότεροι ιστορικοί τον δέχονται ως ιστορικό πρόσωπο. Τον αναφέρουν αρκετές αξιόπιστες ανεξάρτητες πηγές, συμπεριλαμβανομένων πρώιμων Χριστιανών ηγετών οι οποίοι προσπάθησαν να μειώσουν την φήμη του.

Ο Απολλώνιος γεννήθηκε σε μια πλούσια ελληνική οικογένεια στην πόλη των Τυάνων περίπου τον καιρό που υποτίθεται γεννήθηκε ο Ιησούς. Ως ενήλικος, ο Απολλώνιος έγινε ένας πολυταξιδεμένος φιλόσοφος και πνευματικός δάσκαλος. Ταξίδεψε στην Παλαιστίνη, Βαβυλώνα, Ρώμη, Ισπανία, και μέχρι την Ινδία και το Νεπάλ όπου μελέτησε τον Ινδουϊσμό και τον Βουδισμό. Ο Απολλώνιος ήταν μάλλον ένας από τους ξένοιαστους προφήτες της εποχής του, και έγινε δεκτός σε διάφορες θρησκευτικές αιρέσεις και πνευματικές αδελφότητες όπου έμαθε αλλά και δίδαξε.

Ο Απολλώνιος ήταν περισσότερο γνωστός για την διδασκαλία περί αθανασίας της ψυχής, της μετεμψύχωσης (μετενσάρκωση, η μετάβαση της ψυχής από το ένα σώμα στο άλλο), και της υπέρτατης θεότητας. Ταξίδεψε και κήρυξε εκτενώς σε όλη την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία όπου πάνω από δώδεκα ναοί ανηγέρθησαν προς τιμήν του.

Δεν τον συμπαθούσαν όλοι. Ο δεσποτικός αυτοκράτορας Νέρων και ο διάδοχός του Δομιτιανός τον φυλάκισαν, αλλά ο προφήτης λέγεται ότι απέδρασε θαυματουργικά. Έφτασε σε μεγάλη ηλικία, ίσως μέχρι τα 100, και πέθανε είτε στην Έφεσο όπου ίδρυσε την τελευταία σχολή του, είτε στην Ινδία.

Όσον αφορά τις προσωπικές του αρετές, μαθαίνουμε ότι ο Απολλώνιος ήταν πολύ όμορφος ως νεαρός, ευγενής, και είχε μια ισχυρή μνήμη και διάθεση για μάθηση. Του άρεσε το καλοπροαίρετο (και ενίοτε ειρωνικό) χιούμορ. Ο Απολλώνιος ήταν χορτοφάγος – απέφευγε να φάει ή να χρησιμοποιήσει οτιδήποτε ζωικής προέλευσης. Ζούσε μια απλή ζωή αφήνοντας τα μαλλιά του να μακρύνουν, φορώντας απλά λινά λευκά υφάσματα, και περπατώντας ξυπόλητος. Όταν έλαβε την κληρονομιά του πατέρα του, ο Απολλώνιος κράτησε ένα μικρό μέρος για τον εαυτό του και μοίρασε το υπόλοιπο στους φτωχούς συγγενείς του. Δεν παντρεύτηκε ποτέ ούτε έκανε παιδιά. Ο κυρίως σύντροφός του ήταν ένας αφοσιωμένος φίλος ονόματι Δάμις. Ο Δάμις αγαπούσε βαθιά τον Απολλώνιο και κρατούσε γραπτές σημειώσεις των δραστηριοτήτων του προφήτη.

Τα περισσότερα απ’ όσα ξέρουμε για τον Απολλώνιο προέρχονται από μια βιογραφία που έγραψε το 216 μ.Χ. ο Φλάβιος Φιλόστρατος, ένας Αθηναίος συγγραφέας μεγάλης φήμης. Το έργο του, Βίος Απολλωνίου, βασίστηκε σε πολλές πηγές, συμπεριλαμβανομένων των γραπτών του Δάμι και επιστολών που έγραψε ο Απολλώνιος. Μελετώντας τον Βίο Απολλωνίου, βρίσκουμε εντυπωσιακές παραλλήλους μεταξύ του Έλληνα δασκάλου και του Ιησού:

1. Άγγελοι έψελναν στην γέννηση του Ιησού. Αγγελιοφόροι του θεού Απόλλωνα έκαναν το ίδιο όταν γεννήθηκε ο Απολλώνιος.

2. Ο Απολλώνιος ήταν θαυματουργός θεραπευτής, και οι ιερείς έστελναν συχνά τους ασθενείς σ’ εκείνον για θεραπείες. Ο Ιησούς θεράπευε επίσης με θαύματα και λάμβανε παραπομπές.

3. Απολλώνιος και Ιησούς μπορούσαν να προλέγουν το μέλλον.

4. Αμφότεροι θεράπευαν την παράνοια διώχνοντας δαίμονες.

5. Ο Απολλώνιος μπορεί να επανέφερε έναν νεκρό στην ζωή. Σ’ ένα επεισόδιο, το σώμα μιας πλούσιας κοπέλας κηδευόταν. Ο Απολλώνιος έπιασε το χέρι της, έσκυψε, και είπε μερικές λέξεις χαμηλόφωνα. Άνοιξε τα μάτια της, μίλησε και την πήγαν πίσω στο σπίτι του πατέρα της. Συγκρίνετε με τον Ματθαίο 9:18-25 όπου ο Ιησούς ανασταίνει μια προσφάτως νεκρή κόρη ενός τοπικού αξιωματούχου πιάνοντας το χέρι της.

6. Ο Απολλώνιος ταξίδεψε στην Ρώμη όπου συνελήφθη με τις κατηγορίες ότι επέτρεψε να τον λατρέψουν, μίλησε κατά των κυβερνώντων δυνάμεων, και προσποιήθηκε ότι τα λόγια του ήταν εμπνευσμένα από τους θεούς. Ο Ιησούς συνελήφθη και δικάστηκε διότι ισχυρίστηκε ότι ήταν ο Ιουδαίος Μεσσίας, μίλησε τάχα κατά της εξουσίας, και είπε ότι είναι ο Υιός του Θεού.

7. Ο Απολλώνιος μπορούσε να εξαφανίζεται και να επανεμφανίζεται θαυματουργικά. Ο Φιλόστρατος υπονοεί ότι ο Απολλώνιος ίσως έφυγε από τον τάφο του μετά θάνατον από μόνος του. Ο Ιησούς εξαφανίστηκε από τον τάφο του μετά θάνατον και εμφανίστηκε θαυματουργικά ζωντανός αλλού.

8. Ιησούς και Απολλώνιος απέρριπταν τον πλούτο. Ζούσαν και ντύνονταν απλά.

9. Ο Απολλώνιος είχε έναν πιστό κύκλο μέχρι δέκα ατόμων με τα οποία ταξίδευε και ζούσε κοινοτικά. Αυτό είναι όμοιο με την συνοδεία των δώδεκα αποστόλων του Χριστού.

Ο υπαινιγμός φαίνεται ξεκάθαρος:

«Δεν υπήρξε ποτέ κάποιος άνδρας ονόματι Ιησούς από την Ναζαρέτ, αλλά το όνομα υιοθετήθηκε από τους σχεδιαστές του Χριστιανισμού για να καλύψουν την ταυτότητα του Απολλωνίου από τα Τύανα του οποίου τις διδασκαλίες και τρόπο ζωής υπέκλεψαν και χρησιμοποίησαν ως πρότυπο για να φτιάξουν το σύστημά τους.» (Raymond Bernard)

Οι υποστηρικτές της θεωρίας ότι ο Ιησούς ήταν ο Απολλώνιος επισημαίνουν ένα περίεργο γεγονός. Ο Δάμις δεν ανέφερε ποτέ τον Χριστό στα κείμενά του παρά τα εκτενή ταξίδια του Απολλωνίου στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Διακόσια χρόνια αργότερα, ο Φιλόστρατος ήταν επίσης σιωπηλός για την ύπαρξη του Χριστού αν και επεσήμανε τα λάθη άλλων θρησκειών. Φαίνεται ότι ο Δάμις και ο Φιλόστρατος δεν είχαν ακούσει ποτέ για τον Ιησού, ή δεν τους ένοιαζε, και αυτό μπορεί να είναι περαιτέρω απόδειξη ότι ο Χριστός δεν υπήρξε ποτέ. Ο Απόστολος Παύλος ήξερε μάλλον για τον Απολλώνιο και μπορεί να τον χρησιμοποίησε ως πρότυπο για τον μύθο του Χριστού. Ο Απολλώνιος ήταν στην πατρίδα του Παύλου την Ταρσό όταν ήταν παιδιά, και η τελευταία πόλη όπου ίδρυσε θρησκευτική σχολή ο Απολλώνιος ήταν η Έφεσος – ένα βασικό κέντρο του πρώιμου Χριστιανισμού.

Η θεωρία ότι ο Ιησούς ήταν ο Απολλώνιος έχει τους επικριτές της. Ο Βίος Απολλωνίου γράφτηκε πάνω από δύο αιώνες μετά τον Χριστό. Αυτό καθιστά πιθανό ένας μύθος περί Απολλωνίου να βασίστηκε στον Ιησού και όχι αντιστρόφως. Η Καινή Διαθήκη λέει ότι ο Χριστός είχε πολλές γυναίκες οπαδούς, αλλά αυτό δεν ισχύει για τον Απολλώνιο. Μια τέτοια λεπτομέρεια δεν θα είχε προστεθεί σε έναν μύθο του Χριστού αν δεν ήταν απαραίτητη. Εξ άλλου, ο παραδοσιακός Ιουδαϊσμός δεν επέτρεπε στις γυναίκες να παίζουν σημαντικό ρόλο στα θρησκευτικά ζητήματα, και οι πρώτοι Χριστιανοί προσπαθούσαν να προσηλυτίσουν Ιουδαίους.

Η θεωρία σ’ αυτό το κεφάλαιο επικεντρώνεται σ’ έναν συναρπαστικό πνευματικό δάσκαλο ο οποίος εμφανίστηκε στα ταραχώδη χρόνια του πρώτου αιώνα μ.Χ. Ακόμη και αν η θεωρία του Απολλωνίου δεν μας δίνει τελικές απαντήσεις για την ταυτότητα του Χριστού, μας προσφέρει άλλη μια ματιά στις πολλές πνευματικές παρόδους που έχει διαβεί η ανθρωπότητα. Μας υπενθυμίζει επίσης ότι οι πλανόδιοι κήρυκες είναι μέρος του πνευματικού μωσαϊκού της ανθρωπότητας για χιλιετίες. Κάποιοι εξ αυτών πετούν σήμερα πρώτη θέση σε πολυτελή αεροπλάνα, μένουν σε πολυτελή ξενοδοχεία, και προσελκύουν χιλιάδες οπαδούς σε γεγονότα τα οποία διοργανώνονται σε τεράστιους χώρους συνάντησης με εξελιγμένη οπτική και ακουστική τεχνολογία. Οι ξυπόλητοι κήρυκες του παρελθόντος έχουν διανύσει πολύ δρόμο.

Jesus Goes to Hollywood, σελ. 54-57